برترین عمل در این شب شریف زیارت اباعبدالله الحسین علیه السلام است چه از دور و چه نزدیک.

امام صادق علیه السلام فرمودند:

اگر توان رفتن به کربلا نداری بربام منزل برو نگاهی به سمت راست آسمان کن آنگاه به سمت چپ آسمان نظری نما، آنگاه سرت را رو سوی آسمان گردان و خطاب به قبر مطهر امام حسین علیه السلام این گونه بگو:

السلام علیک یا اباعبدالله السلام علیک و رحمة الله و برکاته

برگرفته کتاب شب های بیقراری ، ص 65.

هشام بن سالم و محمد بن حمران هر دو از امام صادق (علیه السلام) نقل مى‏كنند كه فرمود: در شگفتم از كسى كه از چهار چيز مى‏ترسد، چگونه به چهار چيز پناه نمى‏برد:

در شگفتم از كسى كه مى‏ترسد، چگونه به اين سخن خداوند پناه نمى‏برد: «حسبنا اللَّه و نعم الوكيل خدا ما را بس است و چه خوب نگهبانى است» چون از خدا شنيدم كه پس از آن مى‏فرمايد: «آنها به نعمت و فضلى از خدا منتقل شدند و هيچ بدى به آنها نرسيد» «1»

و در شگفتم از كسى كه اندوهگين مى‏شود، چگونه به اين سخن خداوند پناه نمى‏برد: «لا اله الّا انت سبحانك انى كنت من الظالمين خدايى جز تو نيست، تو منزهى و من از ستمگران بودم.» چون از خداوند شنيدم كه پس از آن مى‏فرمايد: «ما او را اجابت كرديم و او را از غم نجات داديم و اين چنين مؤمنان را نجات مى‏دهيم.» «2»

و در شگفتم از كسى كه دچار مكر و حيله شده، چگونه به اين سخن خداوند پناه نمى‏برد: «و افوّض امرى الى اللَّه ان اللَّه بصير بالعباد كار خودم را به خدا وامى‏گذارم كه خدا بر بندگان بيناست» چون از خدا شنيدم كه پس از آن مى‏فرمايد: «پس خدا او را از بدى‏هاى آنچه مكر كردند حفظ كرد.» «3»

و در شگفتم از كسى كه دنيا و آرايش آن را مى‏طلبد، چگونه به اين سخن خداوند پناه نمى‏برد: «ما شاء اللَّه لا قوة الا بالله آنچه خدا بخواهد، هيچ نيروى جز از خدا نيست» چون از خدا شنيدم (از قول كسى) كه مى‏فرمايد: «اگر مرا مى‏بينى كه مال و فرزندم از تو كمتر است اميد است كه خداوند بهتر از باغ تو به من بدهد.» «4» و «عسى اميد است» در اين آيه معناى حتميت را دارد.

(1) سوره آل عمران آيه 174.
(2) سوره انبياء آيه 87.

(3) سوره غافر آيه 44.
(4) سوره كهف آيه 39.

الخصال / ترجمه جعفرى، ج‏1، ص: 319

 التماس دعا

الخصال ؛ ج1‏ ؛ ص218
جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ:
 عَجِبْتُ لِمَنْ فَزِعَ مِنْ أَرْبَعٍ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى أَرْبَعٍ 
عَجِبْتُ لِمَنْ خَافَ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ‏
 فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ جَلَّ جَلَالُهُ يَقُولُ بِعَقِبِهَا فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ 
وَ عَجِبْتُ لِمَنِ اغْتَمَّ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ‏
 فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ يَقُولُ بِعَقِبِهَا فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّيْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ كَذلِكَ نُنْجِي الْمُؤْمِنِينَ‏ 
وَ عَجِبْتُ لِمَنْ مُكِرَ بِهِ كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ‏ وَ أُفَوِّضُ أَمْرِي إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ 
فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ جَلَّ وَ تَقَدَّسَ يَقُولُ بِعَقِبِهَا فَوَقاهُ اللَّهُ سَيِّئاتِ ما مَكَرُوا 
وَ عَجِبْتُ لِمَنْ أَرَادَ الدُّنْيَا وَ زِينَتَهَا كَيْفَ لَا يَفْزَعُ إِلَى قَوْلِهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى‏ ما شاءَ اللَّهُ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ‏ 
فَإِنِّي سَمِعْتُ اللَّهَ عَزَّ اسْمُهُ يَقُولُ بِعَقِبِهَا إِنْ تَرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنْكَ مالًا وَ وَلَداً فَعَسى‏ رَبِّي أَنْ يُؤْتِيَنِ خَيْراً مِنْ جَنَّتِكَ‏ وَ عَسَى مُوجِبَةٌ.

حدیث ارزشمندی از امام جعفر صادق (علیه السلام) در کتاب خصال شیخ صدوق ،ج 1، ص 218 ، ح 43 آمده که می‌فرماید:
در شگفتم برای کسی که از چهار چیز بیمناک است چگونه به پناه چهار چیز نمی‌رود:

1)در شگفتم برای کسی که خوف دارد و می‌ترسد، چگونه به گفتار خداوند پناه نمی ‌برد:
حَسْبُنَا اللهُ وَ نِعْمَ الْوَکِیلَ
«خدا ما را بس است و نیکو حمایتگرى است»
چه آنکه من شنیدم که خدای جل جلاله به دنبال آن می‌فرماید:
فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللهِ وَ فَضْلٍ لَمْ یَمْسَسْهُمْ سُوْءٌ
«پس با نعمت و بخششى از جانب خدا بازگشتند در حالى که هیچ آسیبى به آنان نرسیده بود»سوره آل عمران ، آیه 173

2) و در شگفتم برای کسی که دچار غم و اندوه شده ، چگونه به گفتار خدای عزوجل پناه نمی‌آورد:
لا اِلهَ اِلا اَنْتَ سُبْحانَکَ اِنِّی کُنْتُ مِنَ الظّالِمِینَ
«معبودى جز تو نیست منزهى تو راستى که من از ستمکاران بودم»
چه آنکه من شنیدم که خدای عزّوجل به دنبال آن می‌فرماید:
فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَ نَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ وَ کَذلِکَ نُنْجِیَ الْمُؤْمِنِینَ
«پس [دعاى] او را برآورده کردیم و او را از اندوه رهانیدیم و مؤمنان را [ نیز] چنین نجا ت مى‏دهیم» سورة انبیاء، آیة 87

3) و در شگفتم نسبت به کسی که مورد مکر قرار گرفته چگونه به فرمودة خداوند پناه نمی‌آورد:
وَ اُ فَوِّضُ اَمْرِی اِلَی اللهِ اِنَّ اللهَ بَصِیرٌ بِالْعِبادِ
«و کارم را به خدا مى‏سپارم خداست که به [حال] بندگان [خود] بیناست»
زیرا من شنیدم خدای جلّ و تقدّس، در دنبال آن می‌فرماید:
فَوَقَیهُ اللهُ سَیِّآتِ مامَکَرُوا
«پس خدا او را از عواقب سوء آنچه نیرنگ مى‏کردند حمایت فرمود» سورة غافر، آیة 44

4) و در شگفتم در مورد کسی که دنیا و زینت آن را می‌خواهد چگونه به فرمودة خداوند پناه نمی آورد:
ما شَاءَ اللهُ لا قُوَّةَ اِلّا بِاللهِ
«هرچه خدا بخواهد ، نیرویى جز به [ قدرت] خدا نیست»
زیرا من شنیدم که خداوند عزّ اسمه به دنبال آن می‌فرماید:
اِنْ تَرَنِ اَنَا اَقَلَّ مِنْکَ مالاً وَ وَلَداً فَعَسَی رَبِّی اَنْ یُؤْتِیَنِ خَیْراً مِنْ جَنَّتِکَ
«اگر مرا از حیث مال و فرزند کمتر از خود مى‏بینى ، امید است که پروردگارم بهتر از باغ تو به من عطا فرماید» سورة کهف، آیة39